Je bent uitgeblust, vermoeid en je hebt het gevoel dat je steeds minder energie hebt. Je hebt last van slapeloosheid omdat je veel piekert en je hebt lichamelijke klachten door spanning en stress. Het is duidelijk: je hebt hoogstwaarschijnlijk een burn-out. Een burn-out wordt meestal gekoppeld aan volwassenen, maar jongeren blijken tegenwoordig ook vaker te bezwijken onder de druk. De 23-jarige Senta kreeg een jaar geleden te maken met een burn-out. Ik vroeg haar hoe zij dit heeft ervaren en hoe ze er bovenop kwam.
Door: Jamie Jansen
Had je ooit zien aankomen dat je een burn-out zou krijgen?
“Nee, ik zag het helemaal niet aankomen. Ik wist niet eens wat een burn-out was. Ik ben gewend om mezelf continu te pushen en na mijn stage wilde ik dan ook gewoon doorgaan. Maar ineens lukte het niet meer. Ik had geen concentratie meer en ik ging me afvragen wat er aan de hand was. Toch ging ik mezelf nog harder pushen omdat ik dacht dat ik me aanstelde. Ik dacht toen nog niet aan een burn-out. Bij een burn-out hebben veel mensen, inclusief ik toen, nog steeds dat beeld van een 40-jarige die voltijd werkt en dan ineens instort. Ik had nooit verwacht dat ik het zou krijgen. Ik dacht dat ik wel gewend was hard te werken en ik haalde wel vaker nachten door. Maar nu was het op een gegeven moment genoeg. Misschien ook omdat ik het al jaren deed. Je kunt niet voorspellen wanneer je het krijgt.”
Hoe voelde het om een burn-out te hebben?
“Ik vertoonde heel erg uitstelgedrag en ik wilde de bank niet af. Het was een heel leeg gevoel en dat had ik nooit eerder gehad. Mijn lichaam zei echt ‘stop’. Ik was gelukkig niet ziek maar ik voelde me psychisch niet goed. Ik had al een afspraak staan bij de psycholoog, die therapie heeft me echt geholpen om te herstellen.”
Denk je dat jij extra gevoelig was voor het krijgen van een burn-out?
“Ik denk dat als je het krijgt je er sowieso al gevoelig voor bent. Ik denk ook dat het voor een deel te maken heeft met je karakter. Ik ben heel perfectionistisch, uit mijn persoonlijke ervaring weet ik dat dat er veel mee te maken heeft gehad. Maar ook de prestatiedruk en dat je jezelf heel erg gaat forceren. Ik denk dat het nu vooral heel erg speelt onder jongeren omdat zij heel veel druk ervaren doordat zij hun studie snel moeten afronden of bang zijn geen baan te krijgen.”
Wat werkte voor jou het beste om er bovenop te komen?
“Het is een heel persoonlijk proces om te zoeken wat er bij je past. Mijn fysiotherapeut heeft ook psychologische kennis en ik ken haar al heel lang. Zij heeft mij heel erg geholpen anders te gaan denken. Als je een burn-out hebt, dan zijn deadlines het einde van de wereld. Mijn fysiotherapeut zei toen tegen mij: jouw opleiding is maar 10% van je leven, dat is zo’n klein onderdeel. Wat maakt het dan uit dat je er een jaartje langer over doet? Dat was echt een geruststelling. Ook zei ze dat ik ontspanning in moest plannen en dan ook écht moest ontspannen.”
Wat is het belangrijkste dat je eruit hebt gehaald?
“Dat ik herkenningspunten heb en dat ik meer geniet van mijn ontspanning. Ik leg ook minder druk op mezelf nu. Ik hoef aan niemand iets te bewijzen en als ik ergens iets langer over doe dan is dat niet het einde van de wereld. Voordat ik een burn-out kreeg kon ik werk en emotie niet goed van elkaar scheiden. Als er iets niet lukte dan was ook ik mislukt. Nu zie ik dat heel anders. Je werk bepaalt niet wie je bent en je moet nooit jezelf helemaal aan de kant schuiven voor je werk.”
Is dit verhaal herkenbaar voor je? Wij vroegen Carolien Hamming, stress-deskundige en directeur van CSR Centrum voor stress- en burn-out coaching, welke maatregelen je moet nemen:
- Accepteer dat je ziek bent
- Ban zoveel mogelijk stressfactoren uit (ook de leuke dingen kosten de komende maanden te veel energie)
- Neem veel rust
- Probeer te ontspannen
- Doe alleen dingen waar je je goed bij voelt (nee, dat is geen verwend gedrag).
Wil je graag een keer met iemand praten over je klachten en gevoelens? Neem dan een kijkje op de website van Korrelatie.
