Toen Manon van Buren (34) een oproep kreeg om een uitstrijkje te maken, was het eerste wat zij dacht; dat overkomt mij toch niet. Zij negeerde de oproep, maar bleek toch baarmoederhalskanker te hebben. Nu heeft zij een boodschap voor andere vrouwen: “Negeer die oproep niet. Je wilt er niet net als ik bijna te laat achter komen.”
Door Eline Vedder
Waarom heb je niet meteen een afspraak gemaakt?
“Ik ben totaal niet preuts, maar het idee om naar een gynaecoloog te gaan maakte me angstig. Ik was er nog nooit geweest en kreeg een akelig gevoel van de situatie, vond het doodeng en schaamde me. Ik dacht dat zulke dingen mij toch niet zouden overkomen. Daarnaast herinner ik mij dat de brief heel abstract was. Dat maakte het voor mij makkelijk om de boodschap te negeren en te doen alsof het er niet stond. De brief verdween, zowel uit mijn zicht als uit mijn gedachten.”
En toen was het toch mis. Hoe kwam je daarachter?
“Nadat ik bloedingen kreeg wist ik meteen dat er iets goed mis was. Ik ben naar de huisarts gegaan om mij te testen. De uitslag liet acht weken op zich wachten en ik was die periode in Berlijn. Die tijd heb ik doorgebracht zonder aan de uitslag te denken. Baarmoederhalskanker bleef een non-existing topic en in paniek raken had op dat moment geen zin. Na acht weken ging dan toch de telefoon. Het nieuws kwam aan als een donderslag bij heldere hemel. Alles stopte.”
Hoe zag die periode eruit?
“Verschrikkelijk natuurlijk. Het is moeilijk en je weet niet wat je te wachten staat. Aan de andere kant wilde ik niet bij de pakken neerzitten. Het had geen zin om elke dag deprimerend te zijn, zo ben ik niet. Hoe moe ik ook was, ik kwam elke dag mijn bed uit, deed make-up op en probeerde bezig te blijven. Op pre-chemo-woensdag voelde ik mij het beste. Dan mocht alles. Vriendinnen kwamen langs met wijn en lekkere hapjes. We grapten dat mijn huis wel een tappasrestaurant leek. Ik kwam in het ziekenhuis geregeld aan met een enorme kater. De chemo zorgde dat die binnen tien minuten weg was. Mijn vriendinnen en onze instelling sleepten mij erdoorheen.”
In hoeverre deelde je het proces met je omgeving?
“Ik ben er op social media erg open over geweest en hield op een forum een dagboek bij. In veertien hoofdstukken hield ik iedereen op de hoogte. Antwoorden op vragen wisten vriendinnen al, dus we konden het heerlijk over oppervlakkige dingen hebben. Zoals Kanye West die een bontjas van tienduizend euro voor North koopt. Ik wilde niet altijd over de ziekte praten.”
Wat waren de reacties op het online dagboek?
“Ik kreeg veel adviezen van mensen die dachten te helpen. Volgens sommigen zou een plantaardig dieet helpen, ik zou naar Duitsland kunnen gaan of het zou liggen aan de stoffen in mijn tandpasta. Heel lief, maar dat is niet waar het om gaat. Ik heb geen kanker gekregen doordat ik de verkeerde tandpasta gebruikte. Het kan iedereen overkomen. Ik hoop dat mensen beseffen dat je niet boven deze ziekte kan staan. Juist daarom is het zo belangrijk om goed met je lichaam om te gaan. Laat een keer in de vijf jaar dat uitstrijkje maken. Hetzelfde geldt voor je borsten, controleer op knobbeltjes en houd het in de gaten. Het is hoogstens een beetje vervelend, maar ik wil duidelijk maken dat er geen excuus bestaat om het niet doen. Het is veel intenser om er twee jaar later achter te komen.”
Wat ging er door je heen toen je genezen was?
“Het is een misvatting dat je opeens beter bent en het leven weer verder gaat waar je gebleven was. Je hoeft geen ‘-Gefeliciteerd- we- hebben- goed-nieuws’-telefoongesprek te verwachten. Er gaan heel veel testen, operaties, telefoontjes en andere stappen aan vooraf voordat je hoort dat je je – voorlopig – geen zorgen hoeft te maken. Toen ik hoorde dat ik inderdaad voorlopig schoon was, werd dat gevierd met een heerlijke picknick in het Westerpark en heel veel vrienden. Dat is nu anderhalf jaar geleden. Nog steeds ben ik om de drie maanden in het ziekenhuis voor controle. De onderzoeken zijn niet prettig en op zo’n dag zie ik veel kankerpatiënten. Ik probeer er vooraf niet te veel mee bezig te zijn, maar het blijft confronterend.”
Hoe sta je nu in het leven?
“Een van de ergste dingen die iemand kan meemaken, heb ik overleefd. Daardoor weet ik dat de rest ook goed komt. Keuzes baseer ik meer op gevoel en ik probeer minder na te denken of te piekeren. Alle tijd die ik heb zie ik als een bonustijd waar ik zo veel mogelijk van wil genieten.”
Wat zou je tegen je vroegere ik willen zeggen?
“De dingen waar je je nu druk om maakt, zijn het echt niet waard. Het maakt niet uit wat je baas van je vindt, of een date je terug sms’t en al helemaal niet of je die Balenciaga tas van 2000 euro kan betalen. Het leven draait niet om die onnozele kleine dingen. Het enige wat telt is tijd. Tijd voor leuke dingen, vriendinnen, ervaringen. Het gaat om de dingen die je doet, niet om de spullen die je hebt. Maar mijn allergrootste boodschap aan mijzelf van vijf jaar terug, en tegelijkertijd aan iedere vrouw, is: laat dat uitstrijkje maken. Get yourself together en ga naar de huisarts.”
